Fyrsta koma í meðgönguvernd

Mælt er með að fyrsta koma sé fyrir 12 vikna meðgöngu.
Upplýsa um og bjóða túlkaþjónustu þegar við á.

Meta þörf á þjónustu, stuðningi og gera áætlun þar um. Áhersla í viðtalinu ætti að taka mið af þörfum og óskum konunnar og gefa ætti tækifæri til umræðna og spurninga.
Bjóða má viðbótarheimsókn, ef ekki næst að gefa eða afla fullnægjandi upplýsinga í fyrstu heimsókninni. 

 

  • Afla upplýsinga um líkamlegt og andlegt heilsufar, fjölskyldusögu; félagslegar aðstæður; stuðningsnet; lifnaðarhætti; áfallasögu; ofbeldi og fyrri meðgöngur og fæðingar
  • Mæla blóðþrýsting og athuga eggjahvítu í þvagi
  • Mæla hæð og þyngd og reikna út líkamsþyngdarstuðul
  • Meta áhættuþætti
  • Ræða breytingar á meðgöngu og hvers má vænta næstu vikur
  • Ræða mikilvægi þess að huga að eigin heilsu (næring, hreyfing, svefn og hvíld)
  • Ræða áhrif tóbaksnotkunar, nikótíns, áfengis og annarra vímuefna ef við á
  • Veita upplýsingar um þá þjónustu sem veitt er á meðgöngu í heilsugæslu, hvert skuli leita, m.a. ef upp koma vandamál eða verkir          
  • Veita upplýsingar um skimanir og bólusetningar
  • Bjóða blóðflokkun og skimun fyrir rauðkornamótefnum
  • Bjóða skimun fyrir blóðleysi, lifrarbólgu B, lifrarbólgu C, HIV, rauðum hundum og sárasótt
  • Bjóða skimun fyrir einkennalausri þvagfærasýkingu
  • Bjóða upplýsingar um 11-14 vikna og 20 vikna ómskoðanir og skimun fyrir litningafrávikum og sköpulagsgöllum
  • Bjóða skimun fyrir fjölónæmum bakteríum fyrir áhættuhópa
  • Bjóða skimun fyrir meðgöngusykursýki fyrir áhættuhópa
  • Bjóða skimun fyrir skjaldkirtilssjúkdómum fyrir áhættuhópa
  • Bjóða viðtal við fæðingarlækni hjá konum með BMI ≥ 35
  • Meta fræðsluþarfir og benda á viðeigandi fræðsluefni, t.d. Heilsuvera.is
    • Hvernig má stuðla að sem bestri heilsu á meðgöngu.
    • Breytingar á meðgöngu og meðgöngukvillar, t.d. ógleði, þreyta, tíð þvaglát, breyting á blóðrás. Benda á viðeigandi bjargráð og hvenær beri að leita frekari ráða
    • Hvers má vænta næstu vikur varðandi líkamlegar og tilfinningalegar breytingar og breytingar á parsambandi, þegar við á
  • Gera áætlun um meðgönguverndina byggða á upplýsingaöflun og mati á áhættuþáttum.

Ítarleg upplýsingasöfnun og mat á þekktum áhættuþáttum er grunnur að einstaklingsmiðaðri þjónustu í meðgönguvernd.
Setja í fókus breytingar á meðgöngu og hvers má vænta ásamt mikilvægi þess að huga að eigin heilsu.

 

  • Hreyfing
  • Næring
  • Svefn og hvíld
  • Fróðleiksmolar sem gagnlegt er að skoða:  
    • Acetylsalicylsýra - Hjartamagnýl í fyrirbyggjandi skyni á meðgöngu
    • Blæðing á fyrsta þriðjungi meðgöngu
    • Covid-19 Meðganga og brjóstagjöf
    • Fæðing eftir keisaraskurð
    • Greiningarkóðar fyrir sjúkdóma á meðgöngu og eftir fæðingu
    • Inflúensa, meðganga og bólusetning
    • Keiluskurður - áhrif á meðgöngu
    • Lyf á meðgöngu
    • Ómskoðanir og dopplernotkun á meðgöngu
    • Skimun fyrir leghálskrabbameini
    • Skimun fyrir sýkingum á meðgöngu
    • Vaxtarskerðing
    • Vítamín á meðgöngu

Innflytjendur á Íslandi: Réttur þinn

Að flytja til Íslands og að búa á Íslandi. Forsíða - Fjölmenningarsetur (mcc.is)

Upplýsingar um meðgöngu á ýmsum tungumálum: https://www.ulh.nhs.uk/pregnancy-information-in-other-languages/

Hvert skal leita ef upp koma vandamál á meðgöngu?:

Matur og meðganga: