Tólf mánaða skoðun

Markmið:

Greina frávik í heilsu og þroska barns við 12 mánaða aldur og veita foreldrum fræðslu og stuðning.

Fyrirkomulag:

Hjúkrunarfræðingur. Áætlaður tími í skoðun er 40 mínútur.

Verkþættir:

A. Upplýsingasöfnun, fræðsla og ráðgjöf

B. Þroskamat

C. Líkamsskoðun

D. Bólusetning

E. Eftirfylgd kvenna með vanlíðan eftir fæðingu

F. Skráning

Árangursviðmið:

PEDS lagt fyrir ≥90% foreldra 12 mánaða barna

Hafa í huga

Athugið rauð flögg vegna einhverfurófs:

Ekkert babl til staðar
Engar bendingar/annað látbragð til staðar
Afturför í þroska
Systkini/foreldri með einhverfurófsröskun

Ef eitthvert þeirra atriða er til staðar ber að vísa barni í frumgreiningu nema allt annað mæli gegn því.

Verið vakandi fyrir ástandi barns og aðstæðum. Hafið í huga vanrækslu og ofbeldi.

Fræðsla

Þroskaferlið

Næring

Svefn og hvíld

Líðan

Hreyfing

Tannheilsa

Tannhirða barna yngri en 3 ára
Næring, næturgjafir og tannhirða á íslensku, ensku, pólsku og tælensku
Burstum saman til tíu ára aldurs á íslensku, ensku, pólsku og tælensku
Fræðslumyndbönd á íslensku, ensku, pólsku og rússnesku
Bókin um barnatennurnar
Þitt er valið - Drykkir
Dreifibréf til foreldra 1 árs barna á íslensku

Bólusetningar

Yfirlit yfir almennar bólusetningar á Íslandi (bæklingur)
Fyrirkomulag barnabólusetninga á Íslandi - íslenska, enska,
pólska, tælenska
Upplýsingar um bólusetningar barna fyrir foreldra og aðstandendur (bæklingur) - íslenska, enska, pólska
Fræðsla um barnabólusetningar á Heilsuveru

Fyrirbyggjandi

Slysavarnir 1-3 ára barna
Eldvarnir á heimilinu
Upplýsingar og tilmæli um öryggi barna í bíl á íslensku, ensku, spænsku, tælensku og pólsku
Böðun og handþvottur

Tóbak og áfengi

Meta þarf út frá aðstæðum hverju sinni hvaða stuðning og fræðslu foreldrar þurfa á að halda.

Áhersla er lögð á:

Næringu
Lýsi eða D-vítamín
Þroska og málörvun barns
Svefn barns
Tannhirðu barns
Slysavarnir

Bendið foreldrum á að skrá barn hjá heimilistannlækni í Réttindagátt Sjúkratrygginga Íslands

Gert er mat á þroska og skimað fyrir þroskafrávikum með PEDS og þroskamati.

Áður en foreldrar fá PEDS-matsblað foreldra í hendur skal greina þeim frá því að athugun á hegðun og þroska sé mikilvægur þáttur í veittri þjónustu á heilsugæslustöðvum. Spyrja þarf hvort foreldrar vilji fylla blaðið út sjálfir eða hvort þeir vilji að einhver fari með þeim í gegnum spurningarnar.
Sjá PEDS leiðbeiningar um framkvæmd og stigagjöf, PEDS stigablað, PEDS túlkunarblað.
Gert er mat á þroska og skimað fyrir þroskafrávikum. Almennt má framkvæma þroskamatið með þremur mismunandi aðferðum: beinni athugun, óbeinni athugun og/eða upplýsingum foreldra.
Athugið hvort athugasemd hefur verið gerð áður um þroska barns sem þarf að fylgja eftir. Endurtakið atriði úr fyrra þroskamati sem voru óeðlileg og metið útkomu í samhengi við 12 mánaða þroskamat.

PEDS-matsblað foreldra á íslensku , ensku , frönsku, kínversku, pólsku, spænsku, rússnesku, swahili, tælensku, víetnömsku.

Þroskamat 12 mánaða:

Mæla þyngd, lengd og höfuðummál.

Almenn skoðun – sjá leiðbeiningar um líkamsskoðun barna.

Athugið hvort skán er á framtönnum í efri gómi. Eru tennur barns burstaðar með flúortannkremi tvisvar sinnum á dag?

Afhendið foreldrum tannbursta ef tennur barns eru illa hirtar og skán situr á framtönnum efri góms. Fylgist með og leiðbeinið þegar foreldri burstar tennur barnsins.

Þriðja bólusetning með Pentavac gegn barnaveiki, kíghósta, stífkrampa, haemophilus influenzae hjúpgerð b og mænusótt.
Þriðja bólusetning með Synflorix gegn pneumókokkum.
Fyrsta bólusetning með Varilrix gegn hlaupabólu.
Upplýsið foreldra um hugsanlegar aukaverkanir.
Upplýsingar um bólusetningar barna fyrir foreldra og aðstandendur.
Verklag við bólusetningar barna.

Fylgja þarf eftir konum sem skimast með vanlíðan á meðgöngu og eftir fæðingu skv. flæðiriti

Vinnulag við skimun og meðferð þunglyndis og kvíða í ung- og smábarnavernd

Hér má finna EPDS og GAD-7 á ýmsum tungumálum