Átján mánaða skoðun

Átján mánaða skoðun

Markmið: 

Greina frávik í heilsu og þroska barns við 18 mánaða aldur og veita foreldrum fræðslu og stuðning.

 

Fyrirkomulag: 

Hjúkrunarfræðingur og læknir. Mælt með að barnalæknir komi að skoðuninni sé hann til staðar. Áætlaður tími í skoðun er 40 mínútur. 

 

Verkþættir:

    A. Upplýsingasöfnun, fræðsla og ráðgjöf

    B. Þroskamat

    C. Líkamsskoðun

    D. Bólusetning

    E. Eftirfylgd kvenna með vanlíðan eftir fæðingu

    F. Skráning

 

Árangursviðmið:

  • PEDS lagt fyrir ≥90% foreldra 18 mánaða barna

Hafa í huga

Athuga rauð flögg vegna einhverfurófs:

  • Ekkert orð til staðar
  • Stöðnun eða afturför í þroska
  • Systkini/foreldri með einhverfurófsröskun

Ef eitthvert þessara atriða er til staðar ber að vísa barni í frumgreiningu nema allt annað mæli gegn því.

Hvetja foreldra til að panta tíma í fyrstu tannskoðun hjá heimilistannlækni og gefa upplýsingar um gjaldfrjálsar tannlækningar barna.

Fræðsla

Meta þarf út frá aðstæðum hverju sinni hvaða stuðning og fræðslu foreldrar þurfa á að halda.

Áhersla er lögð á:

  • Næringu
  • Lýsi eða D-vítamín
  • Þroska, hreyfingu og málörvun barns
  • Uppeldi, hegðun og aga
  • Svefn barns
  • Tannhirðu barns
  • Hreinlætisvenjur
  • Slysavarnir

Bendið foreldrum á að skrá barn hjá heimilistannlækni í Réttindagátt Sjúkratrygginga Íslands.

Gert er mat á þroska og skimað fyrir þroskafrávikum með PEDS og þroskamati.

  • Áður en foreldrar fá PEDS-matsblað foreldra í hendur skal greina þeim frá því að athugun á hegðun og þroska sé mikilvægur þáttur í veittri þjónustu á heilsugæslustöðvum. Spyrja þarf hvort foreldrar vilji fylla blaðið út sjálfir eða hvort þeir vilji að einhver fari með þeim í gegnum spurningarnar.
  • Gert er mat á þroska og skimað fyrir þroskafrávikum. Almennt má framkvæma þroskamatið með þremur mismunandi aðferðum: beinni athugun, óbeinni athugun og/eða upplýsingum foreldra. 
  • Athugið hvort athugasemd hefur verið gerð áður um þroska barns sem þarf að fylgja eftir. Endurtakið atriði úr fyrra þroskamati sem voru óeðlileg og metið útkomu í samhengi við 12 mánaða þroskamat.

Þroskamat 18 mánaða

Vinnulag þegar áhyggjur vakna af einhverfu í 18 mánaða skoðun

M-CHAT-R/F spurningarlistar, eftirfylgdarviðtal og leiðbeiningar: á íslensku, önnur tungumál

Mæla þyngd, lengd og höfuðummál.

Almenn skoðun – sjá leiðbeiningar um líkamsskoðun barna.

Tilvísun til tannlæknis ef tannskemmd er sýnileg eða mikil skán er á tönnum. Afhendið foreldrum tannbursta ef tennur barns eru illa hirtar. Fylgist með og leiðbeinið þegar foreldri burstar tennur barnsins.

Fylgja þarf eftir konum sem skimast með vanlíðan á meðgöngu og eftir fæðingu skv. flæðiriti

Vinnulag við skimun og meðferð þunglyndis og kvíða í ung- og smábarnavernd

Hér má finna EPDS og GAD-7 á ýmsum tungumálum

Til baka á forsíðu Ung- og smábarnaverndar