Líkur á bráðri blöðrubólgu eru miklar, og hjá konum sem ekki eru þungaðar má nota greiningu byggða á reynslu án klínískra prófana ef a.m.k. tvö af ofangreindum einkennum eru til staðar og engin einkenni frá leggöngum, sjúklingur sé hitalaus og án verkja í síðu/baki.

• Sviði
• Endurtekin þörf á þvaglátum
• Þvaglát tíð
  

Takið sýni til rannsóknar, vakni grunur um kynsjúkdóm.

Hiti yfir 38°C eða verkur í síðu/baki getur bent til bráðrar nýrnasýkingar.

Þvag í ræktun ef: sjúklingur er barnshafandi, meðferð bregst, sjúklingi slær niður, eða hefur nýlega dvalið á sjúkrahúsi eða erlendis. 

• Gefið sjúklingum kost á bíða og sjá til (t.a.m. með lyfseðil í Gáttinni) séu einkennin væg.
• Meðhöndla stutt, 3–5 sólarhringar duga.
• Gefið helst ekki kínólón. Óþarflega breiðvirk og ónæmi fyrir þeim fer vaxandi.

Fyrsta val: Nítrofúrantoín eða pívmecillínam.

Annað val: Trímetoprim. Þó ber að gæta að því að ónæmi E.coli er yfir 20% á Íslandi. 

Skömmtun fyrir fullorðna

Nítrofúrantoín	Pívmecillínam*	Trímetoprim
50 mg x 3 í 5 sólarhringa	400 mg x 2 í 3 sólarhringa 200 mg x 3 í 5 sólarhringa 200 mg x 2 í 7 sólarhringa	160 mg x 2 í 3 sólarhringa 300 mg x 1 í 3 sólarhringa

 

* konum yfir fimmtugu og þeim sem fá endurtekna blöðrubólgu ætti að gefa pívmecillínam í 5-7 daga.

Bakteríur í þvagi skal ekki meðhöndla nema hjá barnshafandi konum.

Meðferð eykur líkur á að sýkingin blossi aftur upp og þá fremur með meinvirkum og ónæmum bakteríum.

 

Afar algengt er að sýklar séu í þvagi hjá öldruðum.

Finnast hjá 25–30% eldri kvenna á elli- og hjúkrunarheimilum.

Sjúklingar með langtíma inniliggjandi þvaglegg eru alltaf með sýkla í þvaginu.

Sóttvarnarvinnubrögð heilbrigðisstarfsmanna draga úr líkum á smiti.

 

Greina ber á milli einkennavaldandi þvagfærasýkinga og sýkla í þvagi án einkenna hjá öldruðum.

Einkenni svo sem þreyta, rugl, órói og lystarleysi hjá öldruðum eru ekki séreinkenni þvagfærasýkinga og ættu því ekki að leiða til að þvagsýni sé tekið nema eftir ítarlegt klínískt mat þar sem aðrar ástæður fyrir einkennunum hafa verið vegnar og metnar.

 

Illa lyktandi þvag eða gröftur í þvagi eru ekki ábending fyrir sýklalyfjameðferð.

 

 Nýtilkomin staðbundin einkenni – sviði, endurtekin þörf á þvaglátum, þvagleki – ættu að leiða til að tekið sé sýni og að möguleg þvagfærasýking sé meðhöndluð.

 

Séu taldar líkur á þvagfærasýkingu sjái heimilislæknir um meðferðin á stofu (dagvinnutíma).

 

Þunguðum konum með sýkla í þvagi ætti alltaf að gefa sýklalyf vegna aukinnar hættu á nýrnabólgu.