Örugglega bráð miðeyrnabólga	Graftarkenndur vökvi í miðeyra, hljóðhimna útbungandi, ógegnsæ, með breyttum lit eða stíf.
Óvissa um miðeyrnabólgu	Hljóðhimna ógegnsæ, breytt á lit, stíf en ekki útbungandi, eða ekki hægt að meta hljóðhimnu.
Ekki bráð miðeyrnabólga	Hljóðhimna breytt á lit, en bifanleg, eða gegnsæ, inndregin eða í eðlilegri stöðu, stíf. (= vökvi í miðeyra).

Mælst er til að barnið verði skoðað af lækni innan sólarhrings. Sjaldnast er tilefni til læknisskoðunar á kvöldin eða á nóttunni. Verði sjúklingurinn einkennalaus meðan hann bíður er engin þörf á skoðun. Bjóðið verkjalyf (parasetamól 15–20 mg/kg). Hafa hátt undir höfði.

Við skoðun upplýsir læknir sjúkling um eðlilegan gang sjúkdómsins og mögulega fylgikvilla sem huga þarf sérstaklega að.

Bókið endurkomu eftir 2–3 daga ef enginn eða óljós bati hefur orðið, og tafarlaust hafi einkennin versnað, óháð því hvort sýklalyf hafi verið gefin.

Við íþyngjandi einkenni (t.d. svefndrunga, barnið á ekki eðlileg tjáskipti, hlær hvorki né brosir, er pirrað) eða einhver merki um stikilbólgu (roða, bólgu, eymsli bak við eyrað eða útbungandi eyra) skal skoða sjúklinginn tafarlaust og vísa til háls-, nef- og eyrnalæknis eða bráðamóttöku barna. Sjá meira í síðasta kafla bæklingsins „Merki um alvarlega sýkingu hjá börnum“.

Mælt er með að bíða og sjá þegar:

• Börn 1–12 ára eru örugglega greind með bráða miðeyrnabólgu, án fylgikvilla eða aukinnar hættu á þeim.*
• Sjúklingar á hvaða aldri sem er með óvissa greiningu um bráða miðeyrnabólgu án fylgikvilla eða aukinnar hættu á þeim.*

Við örugga greiningu á bráðri miðeyrnabólgu er mælt með sýklalyfjameðferð fyrir:

• Börn 1–12 ára með bráða miðeyrnabólgu og fylgikvilla eða aukna hættu á þeim.*
• Börn yngri en 1 árs, unglinga eldri en 12 ára, og fullorðna.
• Börn yngri en 2 ára með bráða miðeyrnabólgu í báðum eyrum, ásamt öllum sjúklingum með rof á hljóðhimnu á hvaða aldri sem er. 

 

* Þættir sem tengjast bráðri miðeyrnabólgu: Sárir verkir þrátt fyrir eðlilega verkjalyfjameðferð Meiri líkur á sýkingu þegar sjúklingur er með annan sjúkdóm eða á meðferð sem veldur ónæmisbælingu Aflögun eða vansköpun andlitsbeina eða innra eyra Ástand sjúklings eftir höfuðkúpubrot eða beinbrot í andliti Kuðungsígræðsla Saga um sýkingar í miðeyra eða skurðaðgerð á eyra (þó ekki röraísetning) Saga um skyntaugaheyrnartap.

	Fyrsta val	Endurtekning	Ekki árangur af meðferð
Börn	Amoxicillín15–20 mg/kg x 3 í 5 daga. Við grun um minnkað næmi pneumókokka gegn penisillíni: Amoxicillín 40 mg/kg x 2 í 5 daga. Við pensilínofnæmi skal ávísa börnum ≥ 6 mánaða azítromýcín* mixtúru 10 mg/kg x 1 í 3 daga eða 10 mg/kg x 1 fyrsta daginn og síðan 5 mg/kg x 1 í 4 daga.	Amoxicillín 40 mg/kg x 2 í 7–10 daga.	Amoxicillín-klavúlanat 40 mg/kg x 2 í 7–10 daga.
Fullorðnir	Amoxicillín 500–750 mg x 2 í 5 daga. Við pensilín-ofnæmi skal ávísa fullorðnum og börnum > 35 kg erýtromýcín sýruhjúphylkjum 250 mg x 4 (eða 500 mg x 2) í 7 daga. Athugið næmi.

 

Endurtekin sýking = ný bráð miðeyrnabólga innan mánaðar frá því að einkenni hurfu.

Árangurslaus meðferð = óbreytt eða að bráð miðeyrnabólga versnar eða blossar upp aftur, þrátt fyrir a.m.k. þriggja sólarhringa sýklalyfjameðferð. Almennt hefur ræktun úr nefkoki lítið gildi, en gæti þó gagnast ef grunur er um fjölónæma pneumókokka. Ef til vill ræktun frá miðeyra hafi komið gat á hljóðhimnu.

Endurtekin bráð miðeyrnabólga

 
Að minnsta kosti 3 tilfelli bráðrar miðeyrnabólgu á 6 mánaða tímabili, eða minnst 4 tilfelli á einu ári. Ef liðnir eru a.m.k. 6 mánuðir frá síðustu eyrnabólgu telst ný eyrnabólga vera tilfallandi.

Meðferð

 
Börnum með endurtekna bráða miðeyrnabólgu skal vísa til háls-, nef- og eyrnalæknis eða sérfræðings í smitsjúkdómum eða ónæmisfræði barna. Ný tilvik skal meðhöndla með amoxicillíni x 3 í 10 daga.

Meðferð votrar „röreyrnabólgu“

Byrja á eyrnadropum (Hydrocortison m.Terram.) í 5–7 daga (2–3 dropar, 2–3svar á dag) ef sjúklingur er að öðru leyti einkennalaus.

*Erýtromýcín-mixtúra er ekki skráð á Íslandi. Gefa má börnum 6 mánaða og eldri azítromýcín. Cefalexín kemur einnig til greina en krossofnæmi er á bilinu 10 – 20%. 

Eftirfylgni bráðrar miðeyrnabólgu og eyrnabólgu með vökva í miðeyra

 
Markmið eftirfylgni er að finna börn með heyrnarskerðingu og bjóða meðferð. Sjúklingum með þrálát einkenni, svo sem verki, þrýstings- eða hellutilfinningu, gröft í eyra eða skert jafnvægi ætti að bjóða fljótt læknisskoðun.

Ekki þörf á eftirliti

 
Börn og fullorðnir með bráða miðeyrnabólgu í öðru eyranu án fylgikvilla og hitt eyrað eðlilegt.
Börn og fullorðnir með eyrnabólgu og vökva í miðeyra öðru megin án vísbendinga um heyrnarskerðingu eða önnur óþægindi frá eyra.

Eftirlit

 
Börn yngri en 4 ára með bráða miðeyrnabólgu í báðum eyrum, eða bráða miðeyrnabólgu öðru megin og eyrnabólgu með vökva í hinu eyranu ætti að skoða aftur eftir 3 mánuði.
Við eyrnabólgu með vökva í báðum eyrum með vísbendingu um skerta heyrn í að minnsta kosti 3 mánuði er mælt með tilvísun til háls-, nef- og eyrnalæknis.
Við eyrnabólgu með vökva í báðum eyrum án einkenna um skerta heyrn er mælt með endurkomu eftir aðra 3 mánuði.